هويت" تلقي از "خود" يا خود آگاهي فردي و جمعي است و آنگاه كه در برابر "ديگري" و "ديگران" ترسيم مي¬شود، ماهيت يا وجه تمايز "ما" از "ديگران" است. در تكوين و شناخت هويت- كه در گذر زمان قوام مي¬ يابد- "تاريخ" نقشي كليدي دارد و هويت - چونان تكه سنگي كه بر بستر رود مي¬غلتد- در بستري به گستردگي تاريخ تكوين مي¬يابد. ورود مفهومي به نام "هویت ملی" در نزد ایرانیان و ديگر ملت ها همزمان بوده است با پيدايش مفهوم «ملت» كه درون حافظه همگاني از گذشته به سوي آینده شكل گرفته و همچنان رو به تكامل است . آنچه در قرن نوزدهم و در جريان نوانديشي ملي گرايانه انديشمندان اروپا روي داد، صد سال پيش به انقلاب مشروطه ما راه يافت و ورود گفتمان((Discourse هویت ملی در نزد ایرانیان همچون دیگر كشورهاي جهان با "دولت ملی" آغاز می شود و این براي ما یعنی آنچه در انقلاب مشروطه رخ داده است . از انقلاب مشروطه به اين سو مي توان 3 دوره اصلي را براي طرح گفتمان هويت ملي بر شمرد : 1- دوره ناسيوناليسم ايراني براي ايجاد هويت ايراني نوين 2- چرخش يه سوي خود و شكل گيري نظريه هويت خوديابي 3- دوره پس از انقلاب اسلامي و دوره نزاع هويت تا رسيدن به مرز بحران بي گمان در دوره سوم و پس از برقراري حكومت اسلامي در ايران بيشترين آسيب به بدنه گفتمان هويت ملي وارد شد و هويت ملي در ضعيف ترين جايگاه ممكن قرار گرفت. شكستهاي پي درپي در قوام و ثبات دولت ملي كه فرسنگها كيلومتر از دموكراسي فاصله دارد و اساسا در مقايسه با دو دوره پيشين پسرفتي مفتضحانه در طرح اين گفتمان ملي است همراه با كاربرد سركوب وحشيانه از سوي دولت و فساد فزاينده درون دستگاه دولتي و استفاده ابزاري از قوانين متحجر و قرون وسطايي به نام دين و مذهب (به ويژه شيعه ) از جمله مواردي هستند كه در تضعيف هويت ملي نقش داشته اند . انزواي بي سابقه اي كه اينك در آن قرار گرفته ايم به ميزان بالايي ناشي از وارد شدن دولت ما در متن رويدادهايي بوده است كه هيچ سنخيتي با هويت ملي ما نداشته و به بياني ديگر نشان دهنده بي هويتي زمامداران حكومت اسلامي بوده است .چنان كه چندي پيش شوراي فرهنگ عمومي وابسته به شوراي انقلاب فرهنگي سندي رابه نام "مولفه هاي هويت ملي ايرانيان" در سكوت رسانه اي به تصويب رساند كه مولفه هايي چون :روح معنويت، تعبد و توحيد ،اسلام مبتني بر معارف قرآن و اهل بيت،ولايت مطلقه فقيه،مهدويت، انتظار و رسالت تاريخي در آن به عنوان عناصر و جوهره هويت ملي ايرانيان بر شمرده شده است وعناصري بسيار مهم و ريشه اي چون : 1- سرزمين ايران 2- تمدن و تاريخ ايران 3- زبان و خط پارسي و پرچم ملي داراي كمترين اهميت فرض شده اند و ناگفته پيداست كه بحران هويتي كه امروز نسل جوان با آن دست به گريبان است تا چه پايه ريشه در كاركردهاي چنين دولت بي هويتي داشته است . دولتي غير ملي كه نزاع هویت در ایران را به شدت دامن زده و آن را به مرز بحراني فاجعه آميز رسانده و ابهامی عميق در اذهان نسل امروز درباره مولفه های ملی برجاي گذاشته است. نسلي كه با گذشت 30 سال نمي تواند تعريف درستي از "تاريخ و تمدن ايران" ،"هويت ملي" و "منافع ملي" خود ارائه دهد و با نمادهاي ملي و با پرچم ملي خود بيگانه شده و درون مرزهاي كشور خود احساس غربت مي كند. اندكي درنگ در تاريخ دگرگوني هاي پرچم كه در بستر تحولات تاريخي ايران زمين روي داده و از اين رو بخشي از هويت ماست براي نشان دادن عمق فاجعه اي كه در بحران هويت نسل امروز پديد آمده كافي است . نخستین اشاره در تاریخ اساطیر ایران به وجود پرچم، به قیام کاوه آهنگر علیه ظلم و ستم آژی دهاک(ضحاک) بر میگردد. پس از حمله تازيان، ایرانیان تا دویست سال هیچ درفش یا پرچمی نداشتند و تنها دو تن از قهرمانان ملی ایران زمین، یعنی ابومسلم خراسانی و بابک خرمدین داری پرچم بودند. علمای اسلام تصویرپردازی و نگارگری را حرام میدانستند از اين رو تا سالهای مدید هیچ نقش و نگاری بر روی درفش تصویر نمی شد. اما سرانجام غزنویان نقش و نگار شیر را به درفش افزودند و در زمان خوارزمشاهیان خورشيد به پرچم راه پيدا كرد و نخستين بار پس از انقلاب مشروطه به طور رسمی در قانون اساسی به عنوان نماد استقلال و حاکمیت ملی مطرح گرديد. پس از انقلاب اسلامي در سال 1357خورشيدي در اقدامي شتاب زده و بر اساس برداشت غلط انقلابيون و رهبران تندرو كه پرچم ملي را نماد پادشاهي مي دانست نماد ملي ايرانيان كنار گذاشته شد و نشانه جمهوری اسلامی تشکیل شده از حروف الله که شباهت زیادی به علامت پرچم سیک ها دارد(که گروه تندروی هندی است) پرچم ايران معرفي شد. ايرانيان اينك اين كاستي بزرگ يعني بي هويتي را دريافته و مي دانند كه تنها راه حضور كنش گرانه در جهاني كه به سوي همگني فرهنگها و جهاني شدن مي شتابد برخورداری از "هویت ملی" ، قدرت یافتن " دولت ملي" در چارچوب های دموکراتیک و شناخت اهميت ويژه "منافع ملي" است كه جمع جبري تمامي آنها "همبستگي ملي " خواهد بود. در اين رهگذر جنبش ملي ما هستيم جنبش ملي بازيابي هويت فراموش شده مردم ايران است و در مانيفست خود بازيابي "هويت ملي" را پيش نيازي براي دست يافتن به " حاكميت ملي و حفظ تماميت ارضي" ، "نهادينه سازي حقوق بشر" و "ايجاد همبستگي براي پاسداشت منافع ملي " قرار داده است . پرچم ملي شير و خورشيد نشان نخستين نشانه هويت ملي ماست و نشان دهنده مجموعه عناصر و ويژگي¬هايي است كه "ما" داراي آن" هستيم" و ديگران فاقد آنند و اين درست همان جايي است كه نشان مي دهد نخستين گام براي نشان دادن "بودن " و حضور يك ملت برداشته شده است .
پريش پاهكين 6 ارديبهشت 88
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر